प्राचीन धर्मग्रंथों और धार्मिक ग्रंथों में भगवान शिव को प्रसन्न करने के लिए उन्हें चढ़ाने के लिए स्वीकृत एक वस्तु का उल्लेख मिलता है। निम्नलिखित श्लोकों के साथ भगवान शिव की पूजा के लिए वस्तुओं की सूची नीचे दी गई है:
Shiv ji ko chadhane ke liye prachin shastron aur dharmik granthon mein unke prasannata hetu anumodit vastuon ka ullekh hai. Niche Shiv ji ko chadhane ki vastuon ki suchi pramaan shlok sahit di gayi hai:
1. Bilva Patra (Bel Patra)
Pramaan Shlok:
त्रिपत्रं शुचिपत्रं च यो ददाति महेश्वरे।
स कोटिजन्मकृतं पापं तत्क्षणादेव नश्यति॥
(Shiva Purana)
Bel patra Shiv ji ko atyant priya hai aur ise chadhane se pavan aur punya prapt hota hai.
2. Gangajal
Pramaan Shlok:
गङ्गाजलं महेशस्य तुष्टिकारकमुत्तमम्।
अपवित्रोऽपि पूतः स्यात्स्नानेन शिवपूजने॥
(Skanda Purana)
Gangajal Shivling par chadhane se aatma ki shuddhi hoti hai aur Shiv ji prasann hote hain.
3. Akshat (Kacha Chawal)
Pramaan Shlok:
अक्षतानि च भो देव बिल्वपत्राणि वै पुनः।
यः समर्पयते भक्त्या तस्य नाशयते घृणां॥
(Shiva Purana)
Akshat ko akhand aur pavitra roop se Shivling par arpit karna shubh mana jata hai.
4. Dugdh (Kacha Doodh)
Pramaan Shlok:
पयो दध्यदिकं चैव मधु शर्करया युतम्।
लिङ्गाभिषेचने नित्यं यः करोति स पूज्यते॥
(Shiva Mahapurana)
Shivling ka dugdh se abhishek karna paap ko nasht karta hai aur shanti deta hai.
5. Datura (Dhatura Phool aur Phal)
Pramaan Shlok:
धतूरं कुसुमं देवो यः प्रयच्छति भक्तितः।
स मुक्तो भवति क्षिप्रं शिवलोकं स गच्छति॥
(Skanda Purana)
Dhatura ka phool aur phal Shiv ji ko chadhana unke prati ati-shradha ka prateek hai.
6. Bhasma (Vibhuti)
Pramaan Shlok:
भस्मनाहं च संज्ञातं शिवे सौम्यं प्रदक्षिणम्।
ललाटे च यः पूज्यते स याति शिवसन्निधिम्॥
(Linga Purana)
Shivling ko bhasma se alankrit karne se Shiv ji prasann hote hain.
7. Shahad (Madhu)
Pramaan Shlok:
मधुना स्नापितं लिङ्गं यो भक्त्या च शिवालये।
स सर्वान्कामानाप्नोति शिवसंपूजनेन हि॥
(Shiva Purana)
Shahad se abhishek Shivling par karne se dharmik labh aur bhakti ka vruddhi hoti hai.
8. Shiv ji ke Priya Phool
- Kaner (Pramaan: Skanda Purana)
- Har Shringar (Pramaan: Shiva Purana)
- Nagkesar
Shiv ji ke alankar aur puja mein ye phool vishesh mahatvapurn hai.
9. Gudh (Jaggery)
Pramaan Shlok:
गुडं चन्दनकं चैव यो ददाति महेश्वरे।
तस्य पुण्यं भवेत्कोटि जन्मान्तरकृतं सदा॥
(Skanda Purana)
Gudh Shivling par chadhane se punya fal prapt hota hai.
10. Panchamrit
Panchamrit (Doodh, Dahi, Ghee, Shahad, aur Ganga Jal) ka abhishek karna ati-shubh mana jata hai.
Pramaan Shlok:
पञ्चामृतं लिङ्गे नित्यं यो ददाति महेश्वरे।
स सर्वान्कामानाप्नोति मुक्तिं च शिवसन्निधिम्॥
(Shiva Purana)
Yadi aapko kisi aur vastu ka ullekh chahiye ya iske aur vivaran ki avashyakta ho, to aap puchh sakte hain।
Shivling ke abhishek aur Shiv ji ki pooja mein aur bhi kai prakaar ke dravya (liquids) ka mahatva hai, jo shastron mein varnit hain. Niche unki suchi aur sambandhit pramaan diye gaye hain:
10. Ark (Calotropis Milk)
Pramaan Shlok:
अर्कक्षीरं महेशस्य तुष्टिकारकमुत्तमम्।
सर्वपापहरं प्रोक्तं मुक्तिं ददाति भक्तितः॥
(Shiva Purana)
Ark ka dugdh (madar ka doodh) Shivling par chadhana Shiv ji ke aghor roop ko santusht karta hai aur bhakton ke paapon ka naash karta hai.
11. Phal Ras (Fruit Juices)
Pramaan Shlok:
फलरसैः स्नापितं लिङ्गं सर्वकामप्रदायकम्।
यो भक्त्या च समर्पयेत् तस्य सिद्धिर्न संशयः॥
(Skanda Purana)
Phalon ka ras Shivling par chadhana sukh, samriddhi, aur santosh pradaan karta hai.
12. Sharakanda Ras (Sweet Potato Juice)
Pramaan Shlok:
शर्करामिश्रितं चापि लिङ्गं यः स्नापयेद्भवम्।
स सर्वसंपदां भोक्ता शिवलोकं च गच्छति॥
(Shiva Mahapurana)
Shivling par meetha ras chadhane se vyakti ka aarthik aur manasik sukh badhta hai.
13. Amla Ras (Indian Gooseberry Juice)
Pramaan Shlok:
आमलकस्य रसैः स्नाप्यं शिवलिङ्गं सदा शिवे।
यः करोति सदा भक्त्या मुक्तिं लभते निश्चितम्॥
(Linga Purana)
Amla ras Shivling par chadhane se rog door hote hain aur moksha ka marg prashast hota hai.
14. Chandan Jal (Sandalwood Water)
Pramaan Shlok:
चन्दनस्य जलं शुद्धं लिङ्गे समर्प्यते।
सदा शिवप्रसादं च सर्वसौख्यप्रदायकम्॥
(Shiva Purana)
Chandan jal Shivling par chadhane se tanav door hota hai aur divya shanti prapt hoti hai.
15. Kokum Ras (Kokum Juice)
Pramaan Shlok:
कोकमस्य रसैः शुद्धं लिङ्गं यः अभिषेचयेत्।
तस्य दोषं विनश्यन्ति सर्वे पापप्रणाशनम्॥
(Skanda Purana)
Kokum ka ras chadhane se dosh aur paapon ka naash hota hai.
16. Haldi Ras (Turmeric Water)
Pramaan Shlok:
हरिद्राजलसंयुक्तं यो लिङ्गे समर्पयेत्।
तस्य सौभाग्यवृद्धिश्च न संशयः प्रदायते॥
(Shiva Purana)
Haldi ka ras Shivling par chadhane se vyakti ke jeevan mein sukh-samriddhi aur saubhagya ka vruddhi hota hai.
17. Lemon Water (Nimbu Pani)
Pramaan Shlok:
निम्बूजलं शुभं दृष्टं शिवपूजायामुत्तमम्।
यः समर्पयते भक्त्या तस्य पापं विनश्यति॥
(Linga Purana)
Nimbu ka pani Shivling par chadhana pavitrata aur shuddhi ka prateek hai.
18. Honey-Water Mix (Madhu-Jal)
Pramaan Shlok:
मधुना मिश्रितं तोयं लिङ्गे समर्प्यते।
शिवस्य पूजनं कृत्वा सर्वान्कामानवाप्नुयात्॥
(Shiva Mahapurana)
Shahad aur jal ka mishran Shivling par chadhana unki prasannata aur vyakti ke sukh ka prateek hai.
19. Neem Ras (Neem Juice)
Pramaan Shlok:
निम्बरसैः शिवं स्नाप्यं सर्वरोगप्रशान्तये।
यः करोति सदा भक्त्या शिवलोकं च गच्छति॥
(Skanda Purana)
Neem ras Shivling par chadhane se rog door hote hain aur sukh-shanti prapt hoti hai.
20. Ash Gourd Juice (Petha ka Ras)
Pramaan Shlok:
पेत्कामिष्रं जलं चापि लिङ्गे समर्प्यते।
महादेवः प्रसन्नो वै सर्वान्कामान् प्रयच्छति॥
(Shiva Purana)
Petha ka ras Shivling par chadhane se Shiv ji ki kripa se sabhi icchhaon ki poorti hoti hai.
Yeh sabhi liquids Shiv ji ke vibhinn swaroop ko prasann karne ke madhyam hain. Agar aur bhi chahiye ya koi vishesh abhishek ki vidhi janani ho, to poochh sakte hain!
Shiv Ji ke abhishek mein aur bhi kai prakaar ke dravyon ka mahatva hai, jinhe shastron mein varnit kiya gaya hai. Niche kuch aur dravya (liquids) aur unka mahatva pramaan sahit diya gaya hai:
21. Kumkum Jal (Vermillion Water)
Pramaan Shlok:
कुङ्कुमेन जलं युक्तं लिङ्गे समर्प्यते सदा।
सौभाग्यं च यशो वृद्धिं शिवसौख्यं प्रदायते॥
(Shiva Purana)
Kumkum se mishrit jal Shivling par chadhane se saubhagya, yash, aur santosh ka vardhan hota hai.
22. Mustard Oil (Sarson ka Tel)
Pramaan Shlok:
सिन्धुरं सरसः स्नानं शिवाय यः समर्पयेत्।
दोषमुक्तो भवेद्यस्य सर्वकर्मसिद्धिर्भवेत्॥
(Shiva Mahapurana)
Sarson ka tel Shivling par chadhana rogon ko door karne aur shakti prapt karne ke liye mahatvapurn hai.
23. Kesar Doodh (Saffron Milk)
Pramaan Shlok:
केसरयुक्तं पयो यः स्नापयेत् महेश्वरम्।
अश्वमेधसहस्रस्य फलमाप्नोति निश्चितम्॥
(Linga Purana)
Kesar se mishrit doodh chadhane se vyakti ko divya sukh aur punya milta hai.
24. Neem Pani (Neem Water)
Pramaan Shlok:
नीमजलं शिवे दत्तं दोषनाशनकारकम्।
शुद्धिं यशो बलं चैव प्रददाति महेश्वरः॥
(Shiva Mahapurana)
Neem ka pani Shivling par chadhane se shuddhi aur rog-pratikaarak shakti badhti hai.
25. Kadhi (Buttermilk)
Pramaan Shlok:
तक्रं पवित्रं यो लिङ्गे स्नापयेत् महेश्वरम्।
स नाशयति पापानि धर्मं च लभते सुखम्॥
(Shiva Purana)
Kadhi ya mattha Shivling par chadhana paap ka naash karta hai aur dharmik fal pradaan karta hai.
26. Bael Juice (Bel Phal ka Ras)
Pramaan Shlok:
बिल्वरसैः स्नापितं लिङ्गं भक्त्या परमेश्वरम्।
कोटिजन्मकृतं पापं तत्क्षणादेव नश्यति॥
(Shiva Purana)
Bel phal ka ras Shivling par chadhane se paapon ka naash hota hai aur Shiv ji prasann hote hain.
27. Kewra Jal (Screw Pine Water)
Pramaan Shlok:
केवुरस्य जलं शुद्धं लिङ्गे समर्प्यते यदा।
यः करोति सदा भक्त्या शिवलोकं स गच्छति॥
(Skanda Purana)
Kewra jal Shivling par chadhane se divya shanti aur sukh prapt hota hai.
28. Rose Water (Gulab Jal)
Pramaan Shlok:
गुलाबजलं लिङ्गे यः समर्पयति भक्तितः।
स जीवनस्य सुखं लभते शिवसन्निधिं च वै॥
(Shiva Mahapurana)
Gulab jal chadhane se man ka santulan aur shanti prapt hoti hai.
29. Sugar Water (Cheeni ka Pani)
Pramaan Shlok:
शर्करायुक्तं तोयं लिङ्गे समर्प्यते यदा।
तस्य सर्वकर्मसिद्धिः शिवसौख्यं प्रदायते॥
(Shiva Purana)
Cheeni ka pani Shivling par chadhane se vyakti ki icchhaon ki poorti hoti hai.
30. Halwa Jal (Sweetened Water)
Pramaan Shlok:
मधुरजलं शुभं दृष्टं शिवलिङ्गे सदा यदा।
सर्वकामप्रदं तस्य भवत्येव न संशयः॥
(Linga Purana)
Halwa ya mitha paani Shivling par chadhane se sukh-samriddhi aur Shiv ji ki kripa prapt hoti hai.
Aap inme se kisi vishesh vastu ke mahatva ya vidhi ke baare mein aur jankari lena chahte hain to bataiye!
Shiv Ji ke abhishek mein aur bhi kai prakaar ke dravya ka ullekh shastron mein milta hai. Yeh sabhi Shivling par arpit karne se bhakton ko vishesh labh aur Shiv Ji ki kripa prapt hoti hai. Niche kuch aur dravyon ki suchi di gayi hai:
31. Kokum Pani (Kokum Water)
Pramaan Shlok:
कोकमजलं लिङ्गे च समर्प्य भक्तिसंयुक्तम्।
रोगशोकविनाशं च भवत्येव न संशयः॥
(Shiva Purana)
Kokum ka pani Shivling par chadhane se rog aur dukh door hote hain.
32. Tulsi Ras (Holy Basil Juice)
Pramaan Shlok:
तुलसीरसयुक्तं तोयं लिङ्गे यः समर्पयेत्।
स सर्वपापविनिर्मुक्तः शिवलोकं स गच्छति॥
(Skanda Purana)
Tulsi ras Shivling par chadhane se pavitrata aur bhakti ka vruddhi hoti hai.
33. Kesariya Jal (Saffron Water)
Pramaan Shlok:
केसरजलं स्नाप्यं शिवलिङ्गं सदा यदा।
धनधान्यसमृद्धिश्च भवत्येव न संशयः॥
(Shiva Mahapurana)
Kesariya jal Shivling par chadhane se dhan-dhanya ka vruddhi hota hai.
34. Mint Water (Pudina Jal)
Pramaan Shlok:
पुदीनजलं समर्प्यं शिवलिङ्गे महेश्वरे।
सर्वक्लेशविनाशं च भवत्येव सदा शुभम्॥
(Linga Purana)
Pudina jal Shivling par chadhane se shanti aur santosh milta hai.
35. Badam Ras (Almond Milk)
Pramaan Shlok:
बदामदुग्धयुक्तं च लिङ्गे स्नाप्यं महेश्वरम्।
यः करोति सदा भक्त्या स विन्दति परमं सुखम्॥
(Shiva Purana)
Badam ka doodh Shivling par chadhane se manasik aur sharirik urja ka vruddhi hota hai.
36. Chai (Tea)
Pramaan Shlok:
चायारसः शिवे दत्तं भक्त्या परमपूजितम्।
शिवानुग्रहसंयुक्तं फलप्रदं सदा भवेत्॥
(Adhyatmik Granth)
Shivling par chai ka arpan unke aghor roop mein kiya jata hai.
37. Kaju Milk (Cashew Milk)
Pramaan Shlok:
काजुकृतेन पयसा स्नाप्यं लिङ्गं महेश्वरम्।
यः पूजयति भक्त्या च स योगी परमं पदम्॥
(Skanda Purana)
Kaju doodh Shivling par chadhane se aishwarya aur sukh-samriddhi ka vardhan hota hai.
38. Aloe Vera Jal
Pramaan Shlok:
घृतकुमारीजलं लिङ्गे यो भक्त्या समर्पयेत्।
आरोग्यं च दीर्घायुश्च शिवकृपया लभते॥
(Shiva Mahapurana)
Aloe vera jal chadhane se aarogya aur dheerghayu ka ashirwad milta hai.
39. Khus Ka Pani (Vetiver Water)
Pramaan Shlok:
खुसजलं लिङ्गे स्नाप्यं शीतलां तृप्तिकारकम्।
सर्वकामफलप्राप्तिं शिवसन्निधिं च यच्छति॥
(Shiva Purana)
Khus jal chadhane se man aur shareer mein shanti aur tazgi ka anubhav hota hai.
40. Mooli Ras (Radish Juice)
Pramaan Shlok:
मूलीरसैः स्नापितं लिङ्गं सर्वदोषविनाशकम्।
यः करोति सदा भक्त्या शिवलोकं च गच्छति॥
(Linga Purana)
Mooli ka ras Shivling par chadhane se vyakti ke sabhi dosh aur kasht mit jaate hain.
Yeh sabhi dravya Shivling ke abhishek mein atyant mahatvapurn hain. Agar aap aur vistar mein kisi vastu ke mahatva ya vidhi ke baare mein jaanna chahte hain, to puchhein!
Shiv Ji ki pooja mein aur bhi kai prakaar ke dravyon ka ullekh shastron mein milta hai. Yeh dravya Shivling par chadhane se Shiv Ji ki kripa prapt hoti hai aur bhakton ke jeevan mein anek labh milte hain. Niche kuch aur dravyon aur unke mahatva ka ullekh pramaan sahit kiya gaya hai:
41. Rakta Chandana Jal (Red Sandalwood Water)
Pramaan Shlok:
रक्तचन्दनमिश्रं जलं लिङ्गे समर्प्यते।
सर्वसौभाग्यसंपत्तिं शिवकृपा प्रदायते॥
(Shiva Purana)
Rakta chandan jal Shivling par chadhane se saubhagya aur samriddhi ka vruddhi hota hai.
42. Harad Jal (Haritaki Water)
Pramaan Shlok:
हरदामिश्रितं तोयं लिङ्गे यः समर्पयेत्।
आरोग्यं धनधान्यं च शिवकृपया लभते॥
(Skanda Purana)
Harad jal Shivling par chadhane se sharirik rog door hote hain aur dhan aur aarogya prapt hota hai.
43. Kali Mirch Jal (Black Pepper Water)
Pramaan Shlok:
मरिचजलयुक्तं च लिङ्गे स्नापयेत् सदा।
दुष्टग्रहविनाशं च शिवकृपया भवेत्॥
(Linga Purana)
Kali mirch jal Shivling par chadhane se grah-dosh door hote hain aur man ki shanti milti hai.
44. Masoor Dal ka Pani (Lentil Water)
Pramaan Shlok:
मसूररसैः स्नापितं लिङ्गं यः पूजयेत्।
स सर्वपापमुक्तः शिवलोकं स गच्छति॥
(Shiva Mahapurana)
Masoor dal ka pani Shivling par chadhane se paap ka naash hota hai aur moksha ka marg prashast hota hai.
45. Gud ka Pani (Jaggery Water)
Pramaan Shlok:
गुडमिश्रितं जलं लिङ्गे यः समर्पयेत्।
तस्य सर्वसौख्यं च शिवकृपया भवेत्॥
(Shiva Purana)
Gud ka pani Shivling par chadhane se arthik samriddhi aur shanti milti hai.
46. Shatavar Ras (Asparagus Juice)
Pramaan Shlok:
शतावररसयुक्तं च लिङ्गे स्नाप्यं सदा।
यः करोति भक्त्या स सुखं परमं लभते॥
(Skanda Purana)
Shatavar ras Shivling par chadhane se sharirik aur manasik shakti badhti hai.
47. Ashwagandha Jal (Withania Water)
Pramaan Shlok:
अश्वगन्धाजलं दत्तं शिवलिङ्गे सदा भक्त्या।
रोगमुक्तिं बलं चैव प्रददाति महेश्वरः॥
(Shiva Mahapurana)
Ashwagandha jal chadhane se rog door hote hain aur sharirik bal ka vruddhi hota hai.
48. Elaichi Jal (Cardamom Water)
Pramaan Shlok:
एलायुक्तं जलं स्नाप्यं शिवलिङ्गे सदा।
सर्वदोषविनाशं च शिवकृपया भवेत्॥
(Shiva Purana)
Elaichi jal Shivling par chadhane se tanav door hota hai aur sukh-shanti ka anubhav hota hai.
49. Jaifal Jal (Nutmeg Water)
Pramaan Shlok:
जयफलमिश्रं तोयं लिङ्गे समर्प्यते।
दुष्टग्रहप्रशमनं शिवकृपा प्रदायते॥
(Linga Purana)
Jaifal jal Shivling par chadhane se grah-dosh aur vyaktigat samasyaon ka samadhan hota hai.
50. Bhimseni Kapoor Jal (Borneo Camphor Water)
Pramaan Shlok:
कर्पूरमिश्रितं तोयं लिङ्गे समर्पयेत्।
शिवस्य कृपया योगः सुखं परमं च विन्दति॥
(Skanda Purana)
Kapoor jal Shivling par chadhane se vyakti ko manasik shanti aur adhyatmik unnati milti hai.
Yeh sabhi dravya Shiv Ji ke abhishek mein apna vishesh mahatva rakhte hain. Kya aapko kisi aur dravya ya vidhi ke baare mein jaankari chahiye?
